donderdag 14 oktober 2010

Marinus Boezem : A volo d'uccello - In vogelvlucht

Er zijn momenten dat ik mijn vader zo mis, hij overleed in 2002, al heb ik soms het gevoel dat hij als een vogeltje om mij heen vliegt en vanaf mijn schouder meekijkt naar mooie tentoonstellingen, hij had wel iets met de natuur en met graan… Vogelvoer met zonnebloempitten, mais en tarwe erin, op de vloer van plavuizen in De Vleeshal in Middelburg, en negentien witte duiven. De betekenis van dit project, geloven in iets of niets, daar hadden we een lang gesprek over kunnen voeren...

Voor het project In vogelvlucht heeft Marinus Boezem de plattegrond van de basiliek van Assisi met vogelzaad uitgetekend. Negentien witte duiven mogen deze voorstelling in de loop van enkele weken opeten: de architectuur vliegt als het ware naar het licht. Het project symboliseert de zoektocht van de mens naar spiritualiteit, de persoonlijke innerlijke ervaring ten opzichte van een hogere werkelijkheid. Nico Out geeft in zijn bespreking van deze tentoonstelling (PZC, 30-09-2010) aan dat Marinus Boezem in feite de vraag naar het bestaan van God stelt, is zijn aanwezigheid oneindig in tijd en ruimte of is ‘hij’ slechts een tijdelijk verschijnsel voortgekomen uit de menselijke verbeelding?
Negentien witte duiven? Wanneer ik begin oktober in de Vleeshal rondloop zijn er nog veertien over, één was er 'onwel' geworden, een aantal is ontsnapt en ‘niemand weet precies hoe dat is gegaan…’ Onlangs is er wel een duif voor de ingang van de Vleeshal gesignaleerd. Half oktober is het aantal weer aangevuld tot achttien, de duiven komen van een regionale duivenhouder. Het vogelvoer is nog steeds hetzelfde voer, dus niet aangevuld, al zijn de meest favoriete granen er inmiddels uitgepikt.

In vogelvlucht verwijst eveneens naar het gedachtegoed van Franciscus van Assisi waarbij de vogels de verbinding tussen hemel en aarde vormen. Ook komen witte duiven in middeleeuwse schilderijen vaak voor als boodschappers, de belichaming van de Heilige Geest.
In het werk van Marinus Boezem zijn veel betekenislagen, voer voor kunstrecensenten en omdat ik dat niet ben citeer ik Nico Out nogmaals: De plattegrond belichaamt de idee van het aan God gewijde bouwwerk met als extra dimensie de relatie tussen de vroegere gotiek van Assisi en de late van Middelburg. Een overbrugging van tijd, plaats en ruimte èn een tegenstelling: de basiliek is aan God gewijd, de Vleeshal was een overdekte markt. De spanning tussen de geometrie van de gotiek en de onregelmatigheid van de natuur is het leitmotiv dat aan de basis van veel projecten van Boezem ligt.
In de Vleeshal is ook de editie A volo d’uccello te zien. De genummerde en gesigneerde editie (70 x 100 cm, zie afbeelding) is te koop. En er is een multimedia-installatie: op het dak van het atelier van Marinus Boezem in Middelburg is in 2010 eveneens een plattegrond van de basiliek van Assisi uitgetekend en via een webcam werd het proces gevolgd: duiven en vele andere vogels vlogen af en aan. In De Vleeshal is een montage van deze beelden te zien. Interessant is echter de vraag wat er met de plattegrond van vogelvoer op het terras na de opening van de tentoonstelling op 18 september is gebeurd. Op de website van De Vleeshal is te zien hoe het zaad ging ontkiemen, dit proces levert werkelijk prachtige beelden op, het is online te volgen. Broeder Franciscus en vader Jewannes zullen 'van bovenaf' genieten van het groeiproces van deze 'groene kathedraal', mag ik hopen.
Wanneer ik De Vleeshal bezoek vraag ik me af wie de foto heeft gemaakt die in de PZC bij het artikel van Nico stond, ik tel wel negen duiven. Het lukt mij echt niet om voedsel pikkende duiven te fotograferen, ze zitten hoog in de vensters en vliegen af en toe rond. De lichtval zorgt voor een mooie, bijna sacrale, sfeer.
Dit project en het vogelvoer op de plavuizen deed mij aan mijn vader denken. Tijdens zijn laatste dagen, omgeven door zonnebloemen en familie, was hij nog bezig met de opbrengst van zijn land en belangstellend naar oogst, tarra en tarwe. Tot het moment dat in de vroege ochtend van 2 augustus een deur langzaam openging en hij, als een duif, naar het licht vloog.


foto's editie en dakterras: zie website De Vleeshal
foto's van duiven en voer op de plavuizen, zelf gemaakt.

Voor wie meer wil weten over een recente uitgave,
zie mijn eerdere berichtje over De Wind in de populieren

Geen opmerkingen:

Een reactie posten